Podczas rozwijania własnego biznesu przedsiębiorcy często zaczynają myśleć o poszukaniu osoby, która będzie im w tym pomagała. Wtedy sporo osób zapewne rozważa zatrudnienie małżonka w firmie. Czy wtedy konieczne jest zawarcie umowy z członkiem rodziny? Jakim ubezpieczeniom podlega? Odpowiem na to poniżej.
Małżonek może świadczyć pomoc zarówno na podstawie umowy jak i bezumownie
Nie ma żadnych wymogów co do zawarcia umowy pomiędzy małżonkami, w sytuacji, gdy jedno z nich świadczy pracę na rzecz drugiego. Strony mogą podpisać dokument, ale nie jest to obowiązkowe. Samodzielnie decydują jaką formę przybierze ich współpraca. Tu warto jednak zaznaczyć, że w zależności od tego jaka decyzja zostanie podjęta w tej kwestii, takie składki ZUS będzie musiał opłacić przedsiębiorca.
Zgłoszenie małżonka do ZUS zależy od formy współpracy
Małżonek z reguły jest uznawany za osobę współpracującą. Oznacza to, ze w większości przypadków są opłacane za niego składki na takich samych zasadach jak za przedsiębiorcę. Jednakże osoba współpracująca nie może korzystać z ulg w opłacaniu składek przewidzianych przepisami. Zawsze należy za nią opłacać składki od podstawy "dużego ZUS". Jeśli posiada dodatkowo tytuł do objęcia ubezpieczeniami społecznymi, wówczas możliwe będzie opłacanie za nią wyłącznie składki na ubezpieczenie zdrowotne.
Wśród najbardziej popularnych form zatrudnienia współmałżonka można wymienić:
- świadczenie pracy bezumownie,
- zawarcie umowy o pracę,
- zawarcie umowy o dzieło,
- zawarcie umowy zlecenie.
W przypadku trzech pierwszych punktów małżonek będzie opłacał składki w takiej wysokości jak osoba prowadząca działalność. Wynagrodzenie nie będzie stanowiło podstawy do ich naliczania, tak jak dzieje się to w przypadku zwykłych pracowników. Zgłoszenia do ZUS dokonuje się z kodem 05 11.
Zatrudnienie małżonka w firmie na podstawie umowy zlecenie wygląda całkowicie inaczej. Jest on bowiem traktowany jak pozostali zleceniobiorcy, czyli rejestracji dokonuje się z kodem tytułu ubezpieczenia 04 11, a składki naliczane są od podstawy otrzymanego wynagrodzenia.
Zatrudnienie małżonka w firmie - lepiej na umowę czy bez?
Aby odpowiedzieć na to pytanie przedsiębiorca musi wiedzieć, jakie koszty jest w stanie ponieść. W przypadku pracy bez umowy jedynym wydatkiem będzie kwota składek ZUS. Po podjęciu zatrudnienia w ramach umowy, do kosztów dochodzi dodatkowo wynagrodzenie.
Składki opłacane za osobę współpracującą w wysokości jak za przedsiębiorcę można odliczyć w zaliczce na podatek z działalności od:
- dochodu (społeczne),
- podatku (zdrowotna)
a także zaliczyć do kosztów (FP i PGŚP).
Samo wynagrodzenie również powiększa KUP w kwocie brutto. Jeśli chodzi o składki za zleceniobiorcę, to również ujmowane są w ewidencjach jako koszt podatkowy.
Należy dobrze przemyśleć zatrudnienie małżonka w firmie, szczególnie jednoosobowej. Może się ono bowiem wiązać z wyższymi obciążeniami niż przy podpisaniu umowy ze zwykłym pracownikiem.